زمینه و هدف: سل یک بیماری باکتریال است که بوسیله مایکوباکتریوم توبرکلوزیس ایجاد می شود. سل ریوی بیش از ۸۰% موارد سل را تشکیل می دهد. با وجود دسترسی به درمان مؤثر برای بیماری سل ریوی، زمان منفی شدن اسمیر خلط بیماران مبتلا تحـت تـأثیر عوامل مختلف، مطابق انتظار نیست. هدف از این مطالعه بررسی عوامل موثر بر دوره زمانی منفی شدن اسمیر خلط بیماران سل ریوی در استان خراسان شمالی می باشد.
مواد و روش کار: مطالعه حاضر یک کوهورت تاریخی است که در آن همه موارد مبتلا به سل ریوی اسمیر مثبت استان خراسان شمالی، طی سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۴، وارد مطالعه گردیدند. اطلاعات بیماران از نرم افزار ثبت بیماران و همچنین دفاتر ثبت سل موجود در مراکز بهداشت استخراج گردید. ارتباط طول دوره زمانی منفی شدن اسمیر خلط بیماران با عوامل موثر بر آن با آزمون رگرسیون لجستیک رتبه ای و با پیامد درمان با استفاده ار رگرسیون لجستیک چند گانه تعیین گردید.
یافته ها: در پایان ماه دوم درمان، میزان منفی شدن اسمیر خلط ۶/۷۲% بود. داشتن اعتیاد در افراد شانس منفی نشدن اسمیر خلط در پایان ماه ششم را ۱۵۱/۳ برابر میکند (۰۳۴/۰p=) و همچنین افزایش چگالی باسیل نیز رابطه معنی دار با طول دوره زمانی منفی شدن اسمیر خلط نشان داد )۰۰۱/۰ (p<.
نتیجه گیری: یافته های نشان داد طول دوره زمانی منفی شدن اسمیر خلط در بیماران در پایان ماه دوم درمان، نشان دهنده دست نیافتن به میزان مورد انتظار درمان بیماران مسلول در جامعه مورد مطالعه است.
