زمینه و هدف: میزان و نوع اسیدهای چرب دریافتی در دوران نوجوانی یکی از عوامل موثر بر دیسلیپیدمی در دوران بزرگسالی است. هدف از انجام مطالعه حاضر بررسی میزان غلظت لیپیدها و لیپوپروتئینهای سرمی در نوجوانان تهرانی و ارتباط آن با میزان و نوع چربیهای دریافتی بود.
مواد و روش کار: در این مطالعه مقطعی ۷۱۷ نوجوان ۱۰ تا ۱۹ ساله از مرحله چهارم مطالعه قند و لیپید تهران شرکت داده شدند. دریافتهای معمول غذایی با استفاده از پرسشنامه روا و پایای بسامد مصرف خوراک ارزیابی گردید. به منظور اندازگیری غلظت لیپیدهای سرمی از تمامی شرکت کنندگان در حالت ناشتا یک نمونه خون سیاهرگی اخذ گردید.
یافتهها: غلظت تریگلیسرید سرمی بطور معنیداری در پسران بالاتر از دختران بود (۵/۹۰ در برابر ۰/۷۹ میلیگرم در دسیلیتر، ۰۰۵/۰=P). پس از تعدیل اثر متغیر سن، در پسران و دختران با افزایش دریافت اسیدهای چرب پوفا در چارکها غلظت تریگلیسرید سرمی بطور معنیداری کاهش یافت (به ترتیب۰/۶ و ۲/۲۳ میلیگرم در دسیلیتر، ۰۵/۰>P). همچنین در پسران با افزایش دریافت اسیدهای چرب پوفا و در دختران با کاهش دریافت اسیدهای چرب اشباع افزایش معنیداری در غلظت سرمی HDL-C (به ترتیب ۰/۴ و ۴/۳ میلیگرم در دسیلیتر، ۰۵/۰>P) مشاهده گردید. سایر اجزای پروفایل لیپیدی سرم در دختران و پسران با درصد انرژی دریافتی از کل چربی و انواع اسیدهای چرب رابطه معنیداری را نشان ندادند.
نتیجهگیری: به نظر میرسد که درصد انرژی دریافتی از انواع اسیدهای چرب و کل چربی مهمترین عامل موثر بر سطح لیپیدها و لیپوپروتئینهای سرمی نیست و نقش سایر عوامل نیز باید مورد ارزیابی قرار گیرد.
واژه های کلیدی: پروفایل لیپیدی، چربی رژیم غذایی، کلسترول، اسیدهای چرب