مجله دانشگاه علوم پزشکی

زمینه و هدف: سوء مصرف موادمخدر یکی از غم انگیزترین تراژدی های بشر است ودر صورتی که برنامه های مبارزه با مواد مخدر بر اساس نتایج حاصل از پژوهشهای انجام گرفته پژوهشی طراحی نشود،نمی توان امید چندانی به موفقیت آنها داشت. هدف این مقاله مروری آنست که با بررسی مقالات مختلف به شناسایی وبررسی عوامل وانگیزه های ترک اعتیاد بپردازدو سپس آنها را با سازه های مدل های آموزش بهداشت تطبیق نماید. مواد و روش کار: با جستجوی در Google Scholar و کلید واژه های Addiction,Treatment, Maintenance,Factors مطالعات مقطعی که در Elsevier,science direct و همچنین در مجلات وپایگاههای علمی معتبر داخلی وخارجی تخصصی ومرتبط با اعتیاد منتشر شده بودند مدنظر قرار گرفتند و آنهایی که دربررسیهای خود حجم نمونه وارجاعات بیشتری داشتند انتخاب شدند و در نهایت ۲۳مقاله (داخلی ۱۳وخارجی۱۰) ارزیابی ونتایج آنها استفاده گردید. یافته ها: پس از بررسی مقالات ۲۷مورد عوامل وانگیزه های مرتبط بااقدام وتداوم ترک اعتیاد مشخص گردید از جمله: نگرش منفی به ادامه مصرف، فشارهای بیرونی، بخاطر فرزندان و والدین،پافشاری خانواده، عواقب مصرف ، ترس ازگرفتاریهای قانونی، آبروریزی و از دست دادن شغل، حفظ ارتباطات خانوادگی،وجود حمایت خانواده بودند. این موارددر سازه های مختلف طبقه بندی شدند نتیجه گیری: عوامل مرتبط با ترک اعتیاد با سازه های مدلها وتئوریهای مختلف آموزش بهداشت از جمله برخی سازه های مد ل اعتقاد بهداشتی وتئوری رفتار برنامه ریزی شده ونیزسازه حمایت اجتماعی درک شده تطبیق دارند. پیشنهاد می شود درپژوهشی این سازه ها را مورد بررسی قررداد تا شاید بتوان مدلی مستقل را به این منظور طراحی نمود.

زمینه و هدف: ارتباط میان بیماریهای دهان و دندان و عواقب نامطلوب بارداری توجه بیشتر به وضعیت بهداشت دهان و دندان در زنان باردار را ضروری می کند. پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیرآموزش بر مبنای تئوری رفتاربرنامه ریزی شده بر بهبود رفتار بهداشت دهان و دندان زنان باردار شهر آشخانه در سال ۱۳۹۲ انجام شد. مواد و روش کار: در این مطالعه نیمه تجربی ۱۵۰ نفر از مادران باردار مراجعه کننده به پایگاه‌های بهداشتی شهر آشخانه که به روش نمونه گیری آسان انتخاب شدند، شرکت داشتند. روش گردآوری داده ها پرسشنامه طراحی شده بر اساس تئوری رفتاربرنامه‌ریزی شده بود که روایی و پایایی آن سنجیده شد. مداخله آموزشی در گروه مداخله اجرا و یک ماه پس از مداخله، اطلاعات دو گروه مجدداً جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS ۱۸ در سطح معنی‌داری ۰۵/۰ تحلیل شد. یافته ها: گروه سنی ۲۵-۲۱ ساله بیشترین فراوانی را داشت. قبل از مداخله آموزشی میان میانگین نمرات آگاهی، نگرش، کنترل رفتار درک شده، هنجارهای انتزاعی، قصد رفتاری و رفتار در دو گروه مداخله و کنترل اختلاف معنی داری وجود نداشت (۰۵/۰ P). ولی این اختلاف در گروه کنترل معنی دار نبود (۰۵/۰

زمینه و هدف: ارتباط میان بیماریهای دهان و دندان و عواقب نامطلوب بارداری توجه بیشتر به وضعیت بهداشت دهان و دندان در زنان باردار را ضروری می کند. پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیرآموزش بر مبنای تئوری رفتاربرنامه ریزی شده بر بهبود رفتار بهداشت دهان و دندان زنان باردار شهر آشخانه در سال ۱۳۹۲ انجام شد. مواد و روش کار: در این مطالعه نیمه تجربی ۱۵۰ نفر از مادران باردار مراجعه کننده به پایگاه‌های بهداشتی شهر آشخانه که به روش نمونه گیری آسان انتخاب شدند، شرکت داشتند. روش گردآوری داده ها پرسشنامه طراحی شده بر اساس تئوری رفتاربرنامه‌ریزی شده بود که روایی و پایایی آن سنجیده شد. مداخله آموزشی در گروه مداخله اجرا و یک ماه پس از مداخله، اطلاعات دو گروه مجدداً جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS ۱۸ در سطح معنی‌داری ۰۵/۰ تحلیل شد. یافته ها: گروه سنی ۲۵-۲۱ ساله بیشترین فراوانی را داشت. قبل از مداخله آموزشی میان میانگین نمرات آگاهی، نگرش، کنترل رفتار درک شده، هنجارهای انتزاعی، قصد رفتاری و رفتار در دو گروه مداخله و کنترل اختلاف معنی داری وجود نداشت (۰۵/۰ P). ولی این اختلاف در گروه کنترل معنی دار نبود (۰۵/۰

زمینه و هدف: اجرای راهبردهای موفق برای ترک سیگار می تواند به عنوان یک سرمایه گذاری مهم در برنامه های کنترل دخانیات محسوب شود. یکی­از­الگوهایی­که­در­خصوص­ترک­سیگار­به کار­گرفته می شود، الگوی فرانظریه ای (Transtheoreticlal Model) است. هدف مطالعه حاضر، بررسی اعتبار و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه TTM است.

مواد و روش کار: مطالعه از نوع مقطعی اعتبارسنجی بود. در ابتدا کارخانه ها در تهران به طور تصادفی انتخاب شدند و از مردان شاغل سیگاری که علاقه مند برای شرکت در طرح بودند، ثبت نام به عمل آمد. سپس افرادی که واجد شرایط بودند وارد مطالعه شدند. در این مطالعه فرم کوتاه پرسشنامه الگوی فرانظریه ای از نظر روایی و پایایی مورد ارزیابی قرار گرفت. به منظور بررسی روایی از تحلیل عامل استفاده گردید. همسانی درونی و ثبات پرسشنامه از طریق شاخص های آلفا کرونباخ و همبستگی درون رده ای بررسی گردید.

یافته ها: مردان سیگاری با میانگین سنی (۹۴/۷ ±۵۱/۳۶) در مطالعه حاضر شرکت داشتند. ۹ فاکتور از تحلیل عاملی اکتشافی (بر روی ۱۵۰ نفر ) با واریانس تجمعی ۳/۷۵ درصد استخراج شد. نتایج تحلیل عامل تاییدی ابزار (بر روی ۱۵۰ نفر) دال بر برازش مدل بود (۹۳/۰=CFI، ۹۱/۰=GFI، ۰۶/۰=RMSEA، ۰۰۱/۰ p<، ۶۱/۱ =df/&chi۲). محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (۷۶/۰) موید همسانی درونی و نیز همبستگی ( ۷۵/۰) نشان دهنده پایای مطلوب ابزار در روش آزمون مجدد بود.

نتیجه گیری: نتایج حاصل از مطالعه حاضر نشان داد ابزار نسخه فارسی از روایی و پایایی برای تعیین رفتار سیگار در میان مردان سیگاری برخوردار است و می تواند در مطالعات تغییر رفتار و طراحی برنامه های مداخلاتی ترک سیگار به کار رود.

واژه های کلیدی: پرسشنامه الگوی فرانظریه، ترک سیگار، روایی، پایایی

زمینه و هدف: دانش‌آموزان از سرمایه‌های عمده انسانی هر جامعه محسوب می‌گردند و توجه به سلامت آنها نوعی سرمایه‌گذاری برای آینده قلمداد می‌گردد. یکی از راه­های مؤثر در ارتقای بهداشت دانش آموزان، تربیت مربیان بهداشت مدارس در نظام آموزش عالی است. لذا پژوهش حاضر با هدف طراحی و تدوین و ارائه سرفصل برنامه درسی دوره کارشناسی پیوسته بهداشت مدارس انجام گرفته است.

مواد و روش کار: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش کیفی بوده است. جامعه پژوهش مجموع افکار متخصصانی است که در حوزه بهداشت مدارس و برنامه درسی اظهار نظر کرده‌‌اند و این افکار در قالب اسناد و مدارک نمود داشته است و نیز شامل کلیه متخصصان برنامه درسی و متخصصان بهداشت شاغل در تهران بوده است. نمونه پژوهش در زمینه اسناد و مدارک پیرامون برنامه درسی و بهداشت مدارس (اعم از داخلی و خارجی) و نیز انتخاب ۱۲ تن از متخصصان برنامه درسی و متخصصان بهداشت به‌ صورت هدفمند است. ابزار پژوهش شامل اسناد و مدارک پیرامون برنامه درسی و بهداشت مدارس و مصاحبه نیمه ساختاریافته با متخصصان برنامه درسی و متخصصان بهداشت مدارس بوده است.

یافته­ ها: یافته­ها نشان داد که الگوی پیشنهادی برنامه درسی کارشناسی پیوسته بهداشت مدارس با دربرگرفتن عناصر کلیدی برنامه درسی (اهداف، محتوا، روش‌های تدریس و ارزشیابی) متناسب با نظام آموزش عالی کشور است و می­تواند زمینه تربیت مربیان بهداشت مدارس را فراهم آورد.

نتیجه­ گیری: با راه­اندازی دوره کارشناسی پیوسته بهداشت مدارس در نظام آموزش عالی، ضمن یک اقدام جدید در جهت تربیت مربی بهداشت برای مدارس، امکان رشد بهداشت فردی و اجتماعی دانش­آموزان میسّر می گردد.