مجله دانشگاه علوم پزشکی

زمینه و هدف: تجمع رادیکال‌های آزاد اکسیژن منجر به تنش اکسیداتیو می‌شود. این تنش می‌تواند با تغییر در فعالیت آنزیم‌ها، بیان ژن، آزادسازی کلسیم از ذخایر سلولی بر ساختار غشا، رشد و مرگ سلول‌ها اثر بگذارد. گیاهان غنی از ترکیبات آنتی‌اکسیدانی هستند که با حفاظت از سلول‌ها و افزایش قدرت آنتی‌اکسیدان‌های پلاسما، ابتلا به برخی بیماری‌های مزمن مانند سرطان، بیماری‌های قلبی و سکته مغزی را کاهش می‌دهند. مطالعه حاضر به ارزیابی فعالیت آنتی‌اکسیدانی و سمیت سلولی عصاره متانولی گیاه Eremostachys labiosiformis(Popov) Knorring می‌پردازد.

مواد و روش کار: گیاه E.labiosiformis پس از جمع‌آوری، در مجاورت هوا خشک و پودر گردید. عصاره متانولی به روش خیساندن تهیه شد. فعالیت آنتی‌اکسیدانی با روش مهار رادیکال آزاد (DPPH) و ارزیابی اثر سمیت سلولی بر رده‌ی سلولی vero با روش MTT مورد سنجش قرار گرفت.

یافته‌ها: ظرفیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌ی متانولی E.labiosiformis، mg/ml۳۹۲/۰=IC۵۰ و اثر سمیت سلولی (CC۵۰)، طی زمان‌های مختلف ۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت به ترتیب µg/ml۱۶/۱۳۲۹، g/mlµ۲۵/۱۳۶۰ و g/mlµ۷۱/۱۱۵۹ محاسبه گردید.

نتیجه‌گیری: نتایج مقایسه‌ی خاصیت آنتی‌اکسیدانی گیاه E.labiosiformis با اسید آسکوربیک نشان داد، این گیاه نسبت به سایر گیاهان مشابه فعالیت خوبی در مهار رادیکال آزاد دارد و با توجه به سنجش سمیت عصاره مشخص گردید؛ عصاره‌ی متانولی گیاه مذکور می‌تواند برای استفاده‌های درمانی بی‌خطر باشد. با این حال، برای نتیجه‌گیری قطعی، استفاده از رده‌های سلولی دیگر و همچنین مطالعات در شرایط  invivoپیشنهاد می‌گردد.