مجله دانشگاه علوم پزشکی

چکیده زمینه و هدف: لوسمی لنفوبلاستیک حاد(ALL) و لنفوم غیر هوچکین(NHL) شایع ترین سرطان کودکی و نوجوانی هستند. علیرغم بقای طولانی، 80% مبتلایان به دنبال درمان دچار عوارض دیررسی می شوند که شامل اختلالاتی در آندوکرین با شیوع 20-50 % میشود که در کنار شیمی درمانی ورادیوتراپی بر روند رشد کودک اثرمی گذارد. مواد و روش کار: طی مطالعه مقطعی روی 50 کودک مبتلا به ALL (25n:) وNHL (25n:) بین 3 تا 18 سال در مرحله رمیسیون که شیمی درمانی به تنهایی (25 n:) و یا توام با رادیوتراپی سر وگردن (25n:) شده بودند، معیارهای رشدی بررسی شدند. در بیماران با صدک قدی کمتر از 5%، تست تحریکی با انسولین جهت بررسی کمبود هورمون رشد (GHD) و کم کاری هیپوفیز انجام شد ازآزمون های آماری Tو من ویتنی و رگرسیون و همبستگیهای پیرسون و اسپیرمن استفاده شد. یافته ها: 6 نفر صدک قدی کمتر یا مساوی 5 % داشتندکه در تست تحریک با انسولین، 5 نفر GHD ایزوله داشتندو مقادیرکورتیزول و ACTH و پرولاکتین و IGF-1 و IGF-BP3، نرمال بود. لذاپان هیپوپیتویتاریسم نداشتند. از بین این 6 بیمار (12% کل بیماران)، 5 نفر (10% کل بیماران) رژیم درمانی حاوی رادیوتراپی سر و گردن دریافت کرده اند و فقط یک نفر (2% کل بیماران) شیمی درمانی بدون رادیوتراپی دریافت کرده بودند ولی از نظر آماری در آزمون exact – fisher تفاوت معنی داری بین 2 گروه درمانی، وجود نداشت (189/0 = P) شاخص توده بدن (BMI) در 2بیمار (4.0%) در محدوده اضافه وزن بود. نتیجه گیری: نظر به شیوع کوتاهی قد‌ و GHD ناشی از بدخیمی و درمانهای مرتبط آن در بیماران ما، توجه به روند رشد و اصلاحاتی در شیوه درمانی آنان جهت بهبود کیفیت زندگی ایشان مهم می باشد.