مجله دانشگاه علوم پزشکی

چکیده زمینه و هدف: رشد سریع سالمندی باعث توجه بیشتر به مسائل آنها از جمله سلامت روان شده است. در این راستا سرمایه اجتماعی می تواند با ایجاد حمایت های مختلف بر سلامت روان سالمندان تاثیرگذار باشد. از این روی این مطالعه به بررسی رابطه سلامت روان و سرمایه اجتماعی در سالمندان منطقه نه شهر تهران می پردازد. مواد و روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی است. این مطالعه در نیمه دوم سال 1389 در منطقه 9 شهر تهران و بر روی سالمندان بالای 60 سال انجام گرفت. تعداد 320 سالمند نمونه پژوهش این مطالعه توسط نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شده اند. جهت سنجش سلامت روان از پرسشنامه 28 سوالی سلامت عمومی (GHQ -28) و برای سنجش سرمایه اجتماعی از پرسشنامه مطالعه عدالت شهری (Urban HEART ) استفاده شد. و جهت تشخیص مولفه های سرمایه اجتماعی از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. یافته ها: در تحلیل عاملی سرمایه اجتماعی سه مولفه ی اعتماد فردی، همبستگی- حمایت اجتماعی و اعتماد اجتماعی - روابط انجمنی شناسایی شدند که این سه مولفه 1/68 درصد واریانس کلی سرمایه اجتماعی را تبیین می کنند. بین مولفه های اعتماد فردی و همبستگی و حمایت اجتماعی سرمایه اجتماعی (001/0>P) با سلامت روانی سالمندان رابطه مشاهده شد. اما بین مولفه اعتماد اجتماعی و روابط انجمنی سرمایه اجتماعی با سلامت روان سالمندان مطالعه رابطه ای مشاهده نشد. نتیجه گیری: هر اندازه فرد از سرمایه اجتماعی بیشتری برخوردار باشد؛ از سلامت روانی مطلوبتری برخوردار است. و از طرفی فرد دارای سلامت روانی بهتر واجد شرایط پذیرش مسئولیت ها و نقش های اجتماعی در جامعه است. که این مسئله نشان از رابطه دو طرفه سلامت روان و سرمایه اجتماعی دارد. از این روی ارتقاء هر یک از این مقوله ها می تواند بر دیگری تاثیر گذار باشد.