مجله دانشگاه علوم پزشکی

چکیده زمینه و هدف: امروزه مفاهیمی چون عدالت و برابری در بیشتر جوامع، از مفاهیم قابل توجه دولتمردان و مردم به شمار می آیند. مفهوم عدالت در نظام سلامت، هزینه برابر خانوارها در این زمینه تعریف می شود. هدف این تحقیق بررسی نابرابری هزینه های بهداشتی و درمانی خانوارهای استان ها با استفاده از شاخص های معمول اندازه گیری نابرابری و روش های آماری می باشد. مواد و روش کار: در این تحقیق از داده های هزینه بهداشتی و درمانی خانوارها در سال 1387، دریافت شده از مرکز آمار ایران استفاده شده است که مراحل آماده سازی داده ها، برآورد و محاسبه شاخص ها و رسم نمودارها با برنامه نویسی در نرم افزارS-PLUS انجام گرفته است. برای رسم نقشه های مقایسه ای شاخص ها از نرم افزار Arcgis9.2 استفاده شده است. یافته ها: با برآورد شاخص های نابرابری، رسم نمودار ها و نقشه ها دریافتیم که نابرابری هزینه های بهداشتی و درمانی در استانها بسیار زیاد بوده بطوریکه استان های خراسان رضوی و هرمزگان به ترتیب با ضریب جینی71/0 و 92/0 کمترین و بیشترین رتبه را بین استان ها دارند. از طرف دیگر میانگین این هزینه از حدود 90000 ریال تا 630000 ریال تغییر می کند و استان های محروم واقع در مرزهای شرقی کمترین میانگین هزینه را دارند. نتیجه گیری: میانگین هزینه های بهداشتی و درمانی خانوارها بین استان ها با حرکت از شرق به غرب افزایش می یابد. به عبارت دیگر هزینه کرد خانوارهای استان های محرومی که درآمد کمتری دارند و از امکانات کمتری برخوردارند، در امر بهداشت و درمان نیز کمتر است. از طرف دیگر نابرابری در توزیع این هزینه ها بین خانوارها در استان ها بسیار زیاد است. دولت ها باید با افزایش امکانات بهداشتی و درمانی در نقاط محروم و با اختصاص کمک های مالی به روشهای مختلف مانند انواع بیمه ها، یارانه های غیر مستقیم و ... این نابرابری را کاهش دهند