مجله دانشگاه علوم پزشکی

چکیده زمینه و هدف: دیابت حاملگی نوعی عدم تحمل به گلوکز، به هر میزان می باشد که شروع و یا تشخیص اولیه آن در دوره بارداری است. متفورمین از دسته داروهای خوراکی مورد استفاده در درمان دیابت تیپ 2 است و در بارداری از جمله داروهای کلاس B محسوب می شود. در این مطالعه، اثر متفورمین بر میزان چربیهای خون در رتهای مبتلا به دیابت بارداری و نوزادان آنها مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش کار: رتهای ماده از نژاد ویستار در 5 گروه کنترل سالم، شم، کنترل دیابتی (هیپرگلیسمی) و گروههای تجربی تحت درمان با دوزهای mg/kg 160 و 300 متفورمین مورد مطالعه قرار گرفتند. القاء هیپرگلیسمی مشابه دیابت بارداری با تزریق روزانه دو بارگلوکز هیپرتونیک با دوز g/kg 4 و به دنبال آن تزریق مدروکسی پروژسترون با دوز mg/kg 3 به صورت داخل صفاقی از روز پنجم بارداری تا پایان دوره بارداری انجام شد. گروههای تجربی از روز 5 بارداری روزانه mg/kg160 و300 متفورمین به صورت خوراکی همراه آب مصرفی دریافت نمودند. میزان تری گلیسرید، کلسترول تام، کلسترولLDL و کلسترول HDLسرم مادران در روزهای صفر، 5، 15و20 بارداری و در نوزادان در روزهای 15و30 پس از تولد پس از یک ناشتای 14 ساعته اندازه گیری شد. یافته ها: پس از تزریق گلوکز هیپرتونیک و مدروکسی پروژسترون، میزان گلوکز سرم در رتهای باردار هیپرگلیسمیک نسبت به گروه کنترل بطور معنی داری افزایش یافت (05/0p<). مقادیر تری گلیسرید، کلسترول تام و کلسترول LDL سرم در رتهای باردار هیپرگلیسمیک و نوزادان آنها نسبت به گروه کنترل بطور نسبی افزایش و مقدار کلسترولHDL کاهش یافت. درمان رتهای باردار هیپرگلیسمیک با متفورمین در دوزهای mg/kg160 و 300، مقادیر تری گلیسرید، کلسترول تام و کلسترولLDL سرم مادران و نوزادان را نسبت به گروه کنترل به طور نسبی کاهش و میزان کلسترول HDL را افزایش داد که البته این تغییرات معنی دار نبود. نتیجه‌گیری: بنظر می رسد مدل رت باردار هیپرگلیسمیک مدلی قابل انطباق با دیابت بارداری در انسان است و درمان با متفورمین درمانی قابل پذیرش و بدون عارضه برای مادران مبتلا به دیابت بارداری و نوزادان آنها است.