مجله دانشگاه علوم پزشکی

چکیده زمینه و هدف: در برخی از مطالعات اپیدمیولوژی هدف بررسی رابطه بین مواجهه با عوامل خطر و ابتلا به یک بیماری خاص به عنوان پیامد می باشد. در مطالعات مورد-شاهدی مشخص نشدن وضعیت واقعی مواجهه در اثر طبقه بندی غلط باعث اریب شدن نسبت شانس به سمت عدد یک و آشکار نشدن رابطه واقعی می شود. مواد و روش کار: این مطالعه به منظور تصحیح اریبی نسبت شانس در بررسی رابطه مواجهه با دخانیات و ابتلا به انفاکتوس قلبی انجام گردید. این مطالعه شامل دو قسمت مطالعه اصلی و مطالعه معتبرسازی می باشد. مطالعه اصلی به صورت مورد- شاهدی انجام شد و شامل 509 نفر در گروه ابتلا به سکته قلبی و 428 نفر در گروه شاهد می باشد، روش تعیین وضعیت مواجهه دارای خطای طبقه بندی غلط بود. مطالعه معتبرسازی شامل زیر نمونه ای از مطالعه اصلی بود که 105 نفر از گروه مورد و 95 نفر از گروه شاهد را در بر گرفت. برای مطالعه معتبرسازی وضعیت واقعی مواجهه مشخص شد. پارامترهای طبقه بندی غلط برآورد شد و با استفاده از روش ماتریسی برای تصحیح نسبت شانس مطالعه اصلی بکار گرفته شدند. یافته ها: در مطالعه اصلی رابطه معناداری بین مواجهه با دخانیات و ابتلا به سکته قلبی آشکار نشد (628/1-959/0CI= 95% 25/1OR=). پارامترهای طبقه بندی غلط برای گروه های مورد و شاهد به ترتیب (97/0SN= و 774/0SP=) و ( 1SN= و 731/0SP= ) بدست آمد. پس از معتبرسازی و تصحیح خطای طبقه بندی غلط متغیر مواجهه، رابطه مواجهه با دخانیات و پی آمد معنا دار شد (72/1-027/1CI=95% 329/1OR=). نتیجه گیری: تاثیر منفی خطای طبقه بندی غلط مواجهه در مطالعات مورد-شاهدی حتی می تواند به گونه ای باشد که موجب قضاوت نادرست در مورد ارتباط بین مواجهه و پی آمد شود. لذا استفاده از روشی مانند روش ماتریسی برای تعدیل طبقه بندی غلط الزامی است.