مجله دانشگاه علوم پزشکی

چکیده زمینه و هدف: گیاه دارویی همیشه بهار در درمان بسیاری از بیماری ها کاربرد دارد. گلهای این گیاه برای مداوای بیماریهای معدی و روده ای، زخم های پوستی و التهاب بکار می رود. همیشه بهار التیام جراحات پوستی را از طریق جلوگیری از التهاب پوستی و غشاء های مخاطی، ساخته شدن مجدد بافت و کاهش آماس و آبسه تسریع می کند. نکته قابل توجه تعیین زمان مناسب برداشت گلهای این گیاه دارویی است که روی میزان مواد موثره موجود در گلها تاثیر میگذارد که در این پروژه مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش کار: با هدف تعیین میزان مواد موثره( شامل عصاره و اسانس) موجود در گل و بررسی روند تغییرات آن ها در مراحل مختلف گل دهی، در سه مرحله گلدهی(شامل اوایل، اواسط و اواخر گل دهی به ترتیب 90، 150 و 210 روز پس از کاشت)، نمونه برداری انجام شد. میزان اسانس نمونه ها به روش تقطیر با بخار آب با استفاده از دستگاه کلونجر(Clevenger) و میزان عصاره آنها با استفاده از الکل اتانول70 % استخراج گردید. یافته ها: در مجموع هفت مرحله فنولوژیکی در طی دوره رشد گیاه دارویی همیشه بهار تشخیص داده شد. استفاده از کود نیتروژن باعث افزایش مقدار مواد موثره همیشه بهار شد. نتایج آزمایش، نشان دهنده تفاوت معنی دار مقدار تولید اسانس و عصاره در زمان های مختلف فصل گلدهی بود. نتیجه گیری: . با توجه به اینکه حد اکثر میزان تولید اسانس و عصاره در اوایل گلدهی بدست آمد و در اواسط تا اواخرگلدهی مقدار آن به مرور کاهش پیدا کرد، توصیه می شود اسانس گیری در اوایل فصل گلدهی همیشه بهار انجام شود.