مجله دانشگاه علوم پزشکی

زمینه و هدف: تولوئن Toluene (C7H8) از تصفیه نفت خام به دست می آید و ترکیبی آروماتیک است که به عنوان ماده خام، مکمل و یا حلال مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به کاربرد زیاد درصنعت و سمی بودن آن، هدف مطالعه ی حاضر، بررسی اثر تولوئن بر بافت خون و ریه موش نربالغ نژاد Albino NMRI بود.

مواد و روش کار: 30 سر موش نر بالغ نژاد Albino NMRI در 3 گروه، شم، گروه تیمار A که به مدت 25 روز هر روز یک نوبت 1/. سی سی تولوئن + سرم فیزیولوژیک ( 35./. تولوئن + 65./. سرم فیزیولوژیک ) با عیار غلظت mg/kg 1700وزن موش و گروه تیمار B با شرایط مشابه که عیار غلظت mg/kg1000تولوئن را دریافت کردند، مورد مطالعه قرار گرفتند. پس از وزن­کشی، بیهوشی و خون­گیری، پارامترهای مورد نظر بافت طحال و خون، با نرم افزار موتیک اندازه گیری و مطالعات ماکروسکوپی و میکروسکوپی از طریق لامهای تهیه شده، انجام شد.

یافته ها: در گروه A افزایش میانگین تعداد گلبولهای قرمز7/4%، هماتوکریت 7/18%، چگالی پلاسما 12% و هموگلوبین4/7% ، همچنین کاهش ضخامت دیواره کپسول طحال و فیبری شدن آن1/10%، افزایش ضخامت دیواره و قطر داخلی شریانچه مرکزی 32% و 6/35%، کاهش وزن طحال7% و وزن موش ها 10% نسبت به گروه شم، معنی دار بود. ویژگیهای ذکر شده در گروه B (به جز پارامترهای خونی که بیشتر از گروه A بود) تغییرات کمتری را نشان داد اما در مقایسه با گروه شم و A معنی دار بود (5 0/0 P<)

نتیجه گیری: معنی داری رابطه ها نشان دادکه تولوئن با تحریک مراکز خونساز، باعث افزایش پارامترهای خونی، به هم ریختگی پارانشیمی و التهاب طحال شده که کاهش وزن بدن و طحال موش ها را به همراه داشت و در عیار بالاتر اثرات آسیب رسان بیشتری را نشان داد ( غیر از پارامترهای خونی در گروه B).