مجله دانشگاه علوم پزشکی

زمینه و هدف: گیاه چند ساله روناس با نام علمی Rubia florida، گیاهی عمدتا صنعتی است که در زمان گذشته در صنعت رنگرزی مورد استفاده قرار می گرفته است. هدف از این تحقیق  بررسی ترکیبات مؤثره اسانس روناس صخره زی، بومی استان خراسان شمالی است تا به شناخته شدن این گیاه کمک نماید و راه را برای تحقیقات آینده داروسازی و کاربردی جهت درمان هموار سازد.

مواد و روش کار: اندام هوایی گیاه روناس صخره زی پس از جمع آوری و خشک شدن در دمای محیط با روش تقطیر با بخار آب و با استفاده از دستگاه شیشه ای کلونجر، اسانس گیری شد. اسانس به صورت یک لایه روغنی زرد روشن با بازده 031/0 درصد بدست آمد. ترکیب های موجود در اسانس با دستگاه گاز کروماتوگراف متصل شده به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد بررسی قرار گرفت. شناسایی ترکیبات تشکیل دهنده اسانس با استفاده از شاخص های بازداری و بررسی طیفهای جرمی ترکیبات و مقایسه آنها با طیف های جرمی استاندارد موجود در کتابخانه های کامپیوتری و مراجع معتبر صورت گرفت.

یافته ها: بازده اسانس اندام هوایی گیاه روناس صخره زی Rubia florida 031/0% به دست آمد و 32 ترکیب در اسانس شناسایی گردید. عمده ترین ترکیب های شناسایی شده در اسانس: دکان (% 38/8)، پالمیتیک اسید (%07/8 )، اکتان (%55/6)، پالمیتیک اسید، متیل استر (%11/5)، لینولئیک اسید، اتیل استر (%53/5) بودند.

نتیجه گیری: محققین خاصیت ضد سرطانی وآنتی اکسیدانی و درمان و پیشگیری آلرژی غذایی را در ایزومر سیس و ترانس اسید لینولئیک به اثبات رساندند. با توجه به ترکیب درصد ها می توان چنین نتیجه گیری نمود که 12/52 % از کل اسانس گیاه روناس صخره زی را ترکیبات آنتی اکسیدانی تشکیل می دهد.